Μια ταινία – ποίημα αφιερωμένη στην Λίλια Μπρίκ, την μούσα του Βλαντίμιρ Μαγιακόφσκι και της Ρώσικης Πρωτοπορίας. Βασίστηκε στο διήγημα του Ιταλού συγγραφέα, Εντμόντο ντε Αμίτσις τo 1895, «Η δασκάλα των εργατών». Προσαρμοσμένη στο σύμπαν της Ρωσική Πρωτοπορίας του 1918, αποπνέει Κονστρουκτιβισμό, Vertov, Rodchenko, Klutsis, Lissitzky, ποίηση, ενθουσιασμό και ρεαλιστική απεικόνιση της κοινωνίας.
Η ταινία «Η δεσποινίδα και ο αλήτης» γυρίζεται στα 1918, στα στούντιο της εταιρείας Neptune (Ποσειδών), μιας από τις εταιρείες που δεν είχαν διαφύγει προς τα νότια, αμέσως μετά την επικράτηση των Μπολσεβίκων (Οκτώβριος- Νοέμβριος 1917).
Ο Μαγιακόφσκι όντας στρατευμένος με τους Μπολσεβίκους, κάνει τα πάντα για να βοηθήσει το νέο καθεστώς. Στο διάστημα Μαρτίου – Μάιου 1918 γράφει και πρωταγωνιστεί σε τρεις ταινίες : «Η τέχνη δεν αγοράζεται» (βαφτισμένη το βιβλίο του Τζακ Πόπο «Μπάρτιν Ήντεν») , « Η δεσποινίδα και ο αλήτης» και «Δεσμώτης του φίλμ» (στο οποίο πρωταγωνιστούσε η μούσα το Β. Μαγιακόφσκι Λίλια Μπρίκ).
Η ταινία «Η δεσποινίδα και ο αλήτης» γυρισμένη σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα (1-2 εβδομάδες), γνώρισε ευρεία διανομή και την Πρωτομαγιά του 1919 περιελήφθη στα μαζικά θεάματα που έλαβαν χώρα με υψηλή συμμετοχή στη Μόσχα και το Λένινγκραντ.
Για την εποχή της (εποχή πολεμικού Κομμουνισμού), η ταινία θεωρήθηκε πολύ επαναστατική.
Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά στην μορφή της ταινίας είναι ότι το σενάριό της δίνει την αίσθηση ενός μακρού σε έκταση ποιήματος, το οποίο μετατρέπεται σε ταινία.
Η «Δεσποινίδα και ο αλήτης» μαζί με το φίλμ του Λ. Κουλέσωφ «Το σχέδιο του μηχανικού Πράιτ» ( το οποίο γυρίζεται την ίδια χρονιά) είναι ταινίες μοναδικές στην ιστορία του σοβιετικού μετεπαναστατικού φιλμ, καθώς αποτελούν τις πρώτες σημαντικές μαρτυρίες της ολοκληρωτικής απόρριψης του αργού και πομπώδους ρυθμού γυρίσματος της προεπαναστατικής περιόδου. Η ταχύτητα είναι το χαρακτηριστικό της νέας περιόδου.
«Η δεσποινίδα και ο αλήτης» απεικονίζει σε κάποιο βαθμό τις αντιλήψεις του Μαγιακόφσκι (ήδη διατυπωμένες από το 1913) για τον κινηματογράφο: Εξωτερικά γυρίσματα και πάμπολες νατουραλιστικές λεπτομέρειες των σοβιετικών συνθηκών της εποχής.
Για παράδειγμα οι σκηνές στην σχολική τάξη, οι οποίες η οποία συντίθεται από πολλές ηλικιακές ομάδες. Κάθε φορά που η δασκάλα ( η οποία ερμηνεύεται από την A. Rebikova, πρωταγωνίστρια αρκετών ταινιών της πρώιμης σοβιετικής εποχής) γυρίζει στον πίνακα ένα μικρό χάος ξεσπά στην τάξη ανάμεσα στους μαθητές. Αβίαστα μας έρχονται στο μυαλό σκηνές από την «Διαγωγή μηδέν» του Ζ. Βινγκό (γυρισμένου 15 χρόνια αργότερα το 1933). Όλα αυτά διανθίζονται από τον αναμφισβήτητο σουρεαλισμό του Μαγιακόφσκι: Στην αρχή της ταινίας «Η δεσποινίς» φαντάζεται ότι της επιτίθεται – τύπου κινούμενων σχεδίων – τα γράμματα του αλφαβήτου. Η ταινία κατά τον Malcom Le Grice (ίσως τον σημαντικότερο Βρετανό διανοούμενο του κινηματογράφου) είναι ένα προδρομικό φιλμ της «Επανάστασης Χωρίς Αιτία» του Ν. Ρέη.
Εντύπωση προκαλεί μια από τις τελευταίες σκηνές όπου ένας καβγάς ξεσπά στην τάξη χαρακτηρίζεται από έντονη κινητικότητα και τις ασυνήθιστες γωνίες της κάμερας.
INFO
Προβάλλεται από 20/7/17 (στην Αλκυονίδα)
Είδος: Αισθηματική / Δράμα
Σκηνοθεσία: Βλαντίμιρ Μαγιακόφσκι, Ευγένι Σλαβίνσκι
Παίζουν: Βλαντίμιρ Μαγιακόφσκι, Αλεξάντρα Ρεμπίκοβα, Φιόντορ Ντουνάγιεφ.
Σύνοψη: Μια νέα γυναίκα φτάνει στο σχολείο που πρέπει να διδάξει για πρώτη φορά. Είναι η δασκάλα του σχολείου για την εργατική νεολαία. Το καθήκον της είναι να μάθει σε μια τάξη ενηλίκων ανάγνωση και γραφή. Οι μαθητές της είναι άντρες και μικρά αγόρια, όλοι δύσκολοι στον χειρισμό και ερειστικοί. Ο αλήτης – τον οποίο παίζει ο Μαγιακόφσκι την ερωτεύεται και της γράφει στο χαρτί του διαγωνίσματος ότι την αγαπάει. Η νεαρή δασκάλα καταλαμβάνεται από άγχος. Τελικά συνειδητοποιεί πως η αγάπη του αγοριού είναι αληθινή όταν αυτός πια βρίσκεται ξαπλωμένος ετοιμοθάνατος, μαχαιρωμένος από τους υπόλοιπους μαθητές και τον παρηγορεί φιλώντας τον γλυκά.